Enkele extracts

Note 210 (p.441):

De motor van totalitarisme moet worden gezocht in de combinatie van Big Money en Big Government, die op hun beurt konden doorbreken doordat verschillende correctie-mechanismen buiten werking werden gesteld... Ook de afhankelijkheid van westerse volkeren van hun overheden en bedrijven is enorm toegenomen, waardoor een meer fundamentele en verinnerlijkte manier van totalitarisme ontstaat dan de meer uiterlijke onderdrukkingsvormen van nazisme, fascisme en communisme. Die laatste regimes riepen vanwege het gebrek aan verinnerlijk een verzet op van onderop en konden feitelijk op ieder moment gestopt worden, terwijl de gelaagde ontwrichting - deconstructies van gezinnen, gemeenschappen en mentale stabiliteit - in de westerse liberale democratieën in feite ieder mogelijk verzet in de basis afbreekt, vanwege een ontbrekende samenhang, en verinnerlijking van de macht.
Referenties: https://www.statewatch.org/

p.80

De cultuuroorlog tussen culturele elites en de arbeiders- en middenklasse... draait om de verloren verhouding van de elite met haar oorsprong, maar ook die van de massa met haar oorsprong.

Note 211 (p.441)

Een essentiële karaktertrek van de massa is: Progressieve politici houden van de massa omdat ze geen tradities bevat, er is geen concept van geschiedenis in de massa dat hun manipulaties kan afremmen. Er is alleen beweging, richting, gelijkheid en dichtheid in de massa.

p.80

Ieder land / volk / maatschappij wordt geboren uit de middenklasse. Ontstaan uit de middenklasse, blijft ook de lagere klasse een werkende klasse. Hoe meer de kracht van de middenklasse afnam, hoe meer de lagere klasse ophield een klasse te zijn en zich ontwikkelde tot een proletariaat: een massa individuen zonder besef van verleden en traditie. In de massa is het besef van klasse verdwenen, zowel van de eigen klasse, als van het begrip klasse überhaupt.

Nota 212, p. 441

De ondergang van de middenklasse heeft veel aspecten:

de opkomst van de grote bedrijven creëert steden waarin iedereen in suburbs leeft, en de woonplek slechts 'a stepping stone in the same kind of life on a bigger scale' is. Het leven is een ratrace waarbij steeds een treetje hoger gesprongen wordt voor hetzelfde leven maar dan op een grotere schaal.
In westerse landen is vrijwel iedereen in loondienst. Dit is letterlijk een proces van proletarisering in het moderne bestaan om

pijn en risico's te vermijden en
lust en passie te zoeken (d.i. het materialisme dat Kennan zag in de jaren '30).

Dit tendeert allemaal naar een massamaatschappij, terwijl de middenklasse met haar grote aantal kleine bedrijven en vakmanschap het gevecht niet kan winnen tegen de grote krachten in de maatschappij. De machine is een metafoor geworden voor een maatschappij die gerund wordt door inhumane grote krachten en machten. Deze moderne maatschappij is gelijk aan fascisme.

Ook de psychologische processen van

zelfvervreemding en
de vervreemding van ons eigen lichaam en
de seksueel-symbiotische infantiliteit

zijn aspecten van het einde van de middenklasse en hebben alles te maken met de opkomst van de massamens.

Note 213 (p.442)

Het is niet waar

dat de lagere klassen in massamensen veranderen, of
dat relschoppers altijd bestaan uit arme, werkloze mensen of uit arbeiders.

Het is de middenklasse die massamens is geworden en zich ernaar gedraagt. Deze mensen zijn nu geen middenklasse meer, simpelweg omdat alle zin voor

klasse,
autonomie,
verantwoordelijkheid,
creatief opportunisme en
excellentie

zijn verdwenen.

p.263

Moderne westerse vrijheid is voornamelijk een negatieve vrijheid: een staat van bevrijd zijn van traditie, religie, familie, sociaal leven en alles dat een stabiel concept van het echte zelf kan genereren.

p.266

De massa gebruikt en benut eerder de natuurlijke vermogens van de mens om er op te parasiteren dan dat er werkelijk een Nieuwe Mens wordt geschapen zoals die ons al meer dan 100 jaar beloofd is. De klassieke mens daarentegen werkt automatisch toe naar instituties, waarin het voortbestaan van de generaties wordt gegarandeerd en waarin de natuurlijke vermogens ten volle ontplooid kunnen worden. Idealiter wordt de energie daarin niet afgeroomd of op externe doelen gericht, de streefvermogens verlammen elkaar niet of wat nog erger zou zijn: breken elkaar niet af.

p.287

Culturele permafrost is een woestijn waar het leven bemoeilijkt wordt door allerlei permanent eroderende elementen: keuzes brengen geen verandering en geen enkele verandering brengt echte verandering in het kille landschap van Permafrost... Het belangrijkste is dat de banden tussen ouders en kinderen fundamenteel zijn doorgesneden. Men is allereerst een kind van de staat. Religie is slechts de verbeelding dat er meer is, of dat er iets is. Religie en godsdienst sluiten elkaar steeds meer uit: in Permafrost mag men niet meer dienstbaar zijn aan God. Daar geldt het geïmmanentiseerde godsbeeld van het geïdealiseerde Zelf: iedereen is zijn eigen denkbeeldige god.

p.289

Democratie in tijden van massamedia is de mechanica van massamanipulatie... Het gevolg is dat mensen in het algemeen niets meer doen en overheden doen wat ze willen. De etherische koude is voor de meeste mensen reden genoeg om het bijltje erbij neer te leggen omdat alles wat ze doen uiteindelijk resulteert in ervaringen van eenzaamheid en gebrek aan warmte. Zelf bewegen - uit eigen beweging bewegen - in Permafrost is immers weinig meer dan de randen van de couveuse aanraken, je eigen stapelbaarheid, machteloosheid en verspilling ervaren. Lig je stil, dan werkt tenminste het infuus met opiaten nog: televisie, games, de smartphone en de joint.

p.290

Vanuit de oppervlakte van Permafrost wordt de boodschap zo diep mogelijk ons onderbewuste in geslingerd: 'de staat is goed en ik ben slecht'... De behoeften van ons echte Zelf moeten we leren haten (zo wil het de staat).

Totalitarisme vernietigt de sociale (lokale en kleinschalige) autonomie van het volk. De klassieke staat stond veel verder weg van het dagdagelijkse leven en met de verandering naar de moderne staat begint de volledige beïnvloeding van alle facetten van het dagelijkse leven uit naam van de vrijheid en gelijkheid. Boeken als 'Brave New World' en '1984', die geschreven werden in respectievelijk 1932 en 1948, zijn de echte seismografen van die tijd: de Hobbesiaanse staat werd iedere dag meer zichtbaar en tastbaar.

Nota 627

In zijn dsytopie '1984' doelde Orwell op iets anders dan nazisme of communisme, deel III, hfst 3:

“Now I will tell you the answer to my question. It is this. The Party seeks power entirely for its own sake. We are not interested in the good of others; we are interested solely in power, pure power. What pure power means you will understand presently. We are different from the oligarchies of the past in that we know what we are doing. All the others, even those who resembled ourselves, were cowards and hypocrites. The German Nazis and the Russian Communists came very close to us in their methods, but they never had the courage to recognize their own motives. They pretended, perhaps they even believed, that they had seized power unwillingly and for a limited time, and that just around the corner there lay a paradise where human beings would be free and equal. We are not like that. We know that no one ever seizes power with the intention of relinquishing it. Power is not a means; it is an end. One does not establish a dictatorship in order to safeguard a revolution; one makes the revolution in order to establish the dictatorship. The object of persecution is persecution. The object of torture is torture. The object of power is power. Now you begin to understand me.”

p.301

Het is niet zo vreemd dat maakindustrie en voedselindustrie in de nieuwe ruimte van de politieke economie als een noodzakelijk kwaad en overblijfsel uit de Eerste Werkelijkheid beschouwd worden. Ze hangen voortdurend met hun hoofd in de strop van banken en overheids-reguleringen. Tegelijkertijd worden de parasiterende bedrijfstakken zoals de im- en exportsector, transport, vastgoedbubbels en belastingconstructies voortdurend toegejuicht. Zelfs nieuwe uitvindingen als het internet werden hysterisch aangejaagd en opgeblazen, en men liet ze niet organisch groeien. De middeleeuwse economie was niet gebaseerd op zoveel mogelijk welvaart of op een alleen maar groeiend BNP of ongelimiteerde staatsschulden. Het was gebaseerd op stabiliteit: stabiele prijzen, voedsel voor iedereen, de bescherming van werkgelegenheid, van de eigen markt en een kleinschalige herverdeling om ook voor de allerarmsten te kunnen zorgen. Het was mogelijk rijk te worden, maar welvaart was beperkt tot een aantal keren het gemiddelde inkomen. De markt was de meest gereguleerde plats van de stad, namelijk door de gemeenschap zelf en uit zelfbescherming. De markt was geen doel op zich, maar stond ten dienste van het sociale weefsel, het land en de industrie. Deze werden niet onderworpen aan vreemde regels van een soeverein of aan de ongelimiteerde vrijheid van financiële speculanten: de mensen zelf ontwikkelden de wetten en gewoonten door de eeuwen heen, zoals ze ook eeuwen aan hun kathedralen konden bouwen en daarbij de grootste zorg besteedden aan het fundament. De gilden vormden in de eerste plaats de middenklasse en waren het centrum van de macht. Als geheel diende dit een maatschappij - niet gedomineerd vanuit het politieke, maar vanuit het sociale. Vandaag destabiliseren miljardairs als George Soros hele landen en financieren machtige (n)go(s als USAID de voorbereidingen van regime changes in andere landen, destabilisatie van politieke infrastructuur en vervolgens verdienen ze geld aan de enorme reconstructieprojecten na de revolutie. De politieke economie is al decennialang het echte exportproduct vanuit het Westen naar andere landen, waar met alle mogelijke middelen reclame en promotie voor wordt gemaakt. Het heeft als gevolg dat steeds meer burgers in loondienst komen van grote bedrijven en overheden. Dit maakt hen bruikbaar voor de mighty few. Alle autarkie, natuurlijke autoriteit en autonomie worden wereldwijd steeds verder teruggedrongen.

p.302

Het liberalisme creëert weliswaar tegenstellingen (dialectiek - op een bepaald manier en binnen een bepaalde bandbreedte), maar voegt nog een extra dynamiek aan die creatie toe: ze laat die eigenhandig gecreëerde tegenstellingen tegen elkaar en met elkaar strijden (in een variatie van samenstellingen). Al die tegengestelde ideologieën delen hun geloof in de Hobbesiaanse staat en de Great Society, die ze voor verschillende doelen gebruiken. Dat was duidelijk het geval in het twintigste-eeuwse Europa, waar nazi's, fascisten en communisten in verschillende coalities werden gebruikt, terwijl de Anglo-Amerikaanse wereld steeds de sturende rol had - waarbij deze ofwel een of twee partijen steunde en afwachtte, ofwel de strijd koos wanneer die reeds grotendeels beslist was. En overal overheerste de morele superioriteit. Men vocht geen geschil uit, maar men vocht tegen beesten, barbaren, 'het joodse complot' of wat dan ook. Het messianisme zat zeker in de Tweede Wereldoorlog aan alle kanten (maar wellicht het minst bij de Russen. Die vochten niet zozeer voor Stalin, de heilstaat of het communisme, maar vooral voor moedertje Rusland). Deze strategie van het liberalisme om haar kinderen tegen elkaar te laten strijden, is nog niet verdwenen (bv. Oekraïne coup in Kiev, 2014, gesteund en gestimuleerd door met name de VS en haar hulpjes, de NAVO en de EU). De oligarchie gaat achter deze gebeurtenissen schuil, vanaf Mussolini en Hitler tot aan de serie regime changes en destabilisaties van de laatste decennia.

p.303

In het verdedigen van de belangen van de markt en de reductie van mensen tot consumenten en verkopers, heeft het liberalisme de homo oeconomicus uitgevonden. Liberalisme antagoneert vel andere aspecten van het menselijk leven om uiteindelijk de mens als ondernemer of exploitant van zijn Zelf te maken. Ook dit is weer een aspect van het mobilisatiedenken: 'alles uit jezelf halen' gaat verder dan eerzucht, ambitie of werklust.

De grote corporaties kwamen tussen man en vrouw in te staan. Het is vooral de schaal van de politieke economie die alle menselijke maat verliest, en van de markt eist dat die tussen man en vrouw staat. Beiden werden gereduceerd tot ondernemers van zichzelf en de verantwoordelijkheid jegens elkaar verdween. De traditionele eenheid van het huwelijk en het gezin werd hiermee ondergraven. Gelijk opgaand met andere pogingen om het gezin open te breken voor de politieke economie, resulteerde dit in een enorme verhoging van de scheidingscijfers en verdeelde gezinnen.

Dit is precies waar het geïdealiseerde Zelf over gaat: individuen losweken van hun traditionele sociale weefsel om liberale doelen te verwezenlijken. Wie op zijn familie kan rekenen heeft geen staat nodig. Wie niemand heeft, heeft een beschermer nodig (zeker vrouwen).

p.308

Wie probeert controle over het eigen leven te herwinnen wordt ogenblikkelijk overvallen door de realiteit. Iedere vorm van bezit en autarkie wordt ontmoedigd. Iedereen is in loondienst, heeft een huurhuis (via hypotheek of woningstichting), heeft een dubbelinkomen en staat onder enorme druk dit allemaal aan de gang te houden. De angst voor de dingen van de Eerste Werkelijkheid wordt levend gehouden en veroorzaakt een bewustzijnsvernauwing waardoor het moeilijk is wakker te zijn, helder te denken, te slapen, tevreden en dankbaar te zijn, plezier te hebben en natuurlijkerwijs te leren omgaan met de tragiek van het bestaan. Deze collectieve hoogspanning is tegelijk de inspanning die het systeem doet om zichzelf in stand te houden. Zo zal de Eerste Werkelijkheid de Tweede keren: we 'worden wakker' en ontdekken dat de kunstmatige angsten van het liberalisme niet ons eigen belang dienen en voortdurend onze eigen diepste zorgen aanwakkeren aangaande werk en inkomen, onderwijs voor onze kinderen, stabiliteit en rust in het huwelijk, gezondheid en ga zo maar door. Wie grip op ons wil hebben, doe dat door middel van bewustzijnsvernauwing en door destabilisaties op mentaal vlak.

Andere slachtoffers, thuis, van Permafrost: afgebroken traditionele stadscentra, kerken, scholen, woonwijken en leeglopende dorpen.

Tot hier het model van westerse politiek, een zogenaamd ideaal van de liberale samenleving en in werkelijkheid een ramp die zich voor onze ogen voltrekt, maar vooral ook achter onze ogen, in onze eigen ziel, die niet meer ziet wat er gebeurt.

Hoofdstuk X. De laatste mens? (vanaf p.379)

...verdient het om helemaal te worden herlezen. :) Teveel relevante paragrafen om over te tikken.

Pointe is ook te vinden in essay "Doorgeslagen christendom" op diens oudere blog.

<tbc>

Interview

https://www.youtube.com/watch?v=RzT74Hl_hcM&ab_channel=BlueTigerStudio

Recensies

Oudere blogs, over "de laatste mens":

Context

https://martienpennings.wordpress.com/2019/10/15/cultuur-onder-vuur-een-bijdrage-ter-voorbereiding-van-het-congres-aanstaande-zaterdag/

Auteur

https://www.nd.nl/cultuur/cultuur/522450/-ik-mis-de-kerk-als-beschavingsmachine-als-samenbinder-

Andere lektuur, aanbevolen door dit boek

Sloterdijk: Woede en tijd

https://www.facebook.com/bhakta.stefaan/posts/10154628446780782

C.S. Lewis: De afschaffing van de mens
⁠https://hobby-en-overige.infonu.nl/boeken/30089-de-afschaffing-van-de-mens-cs-lewis.html

Andere auteurs, met eenzelfde boodschap

Frits Fiene (1957 - ; ex-executiveDirector Morgan Stanley, die "vandaag als ‘traditionele rechtse man’ ziet hoe de boel verloedert"), over "de gevolgen van de globalisering"

https://denieuwezuil.nl/globalisering-voor-dummies/

Zoeken in deze blog

Debris - the remains of all things broken down or destroyed

Permafrost (Tom Zwitser)

Enkele extracts

Interview

Recensies

Oudere blogs, over "de laatste mens":

Context

Auteur

Andere lektuur, aanbevolen door dit boek

Andere auteurs, met eenzelfde boodschap

Reacties

Een reactie posten

Populaire posts van deze blog

De levens van Claus (Mark Schaevers)

Modern Hindu Personalism

Harder Dan Sneeuw (Stefan Hertmans)